Reisverhaal «Brasília»

Zuid Amerika 1 | Brazilië | 0 Reacties 27 Mei 2008 - Laatste Aanpassing 20 April 2011

Brasília, is de hoofdstad van Brazilië, met 2,3 miljoen inwoners. De stad is gelegen op een hoogvlakte (1160 m) en heeft het ganse jaar door een vrij stabiel klimaat van 25 á 30 ºC.
Priester Dom Bosco kreeg in Turijn (Italië) een visioen dat een nieuwe beschaving zou ontstaan tussen de 15º en de 20º parallel op het zuidelijk halfrond.
Het idee van de Braziliaanse staatsman José Bonifácio van 1823, om de hoofdstad vanuit Rio de Janeiro te verplaatsen naar een locatie in het binnenland, kwam hierdoor na lange tijd terug in de aandacht. In 1891 werd de beslissing uiteindelijk vastgelegd in een constitutie.
Pas in 1955 kreeg het idee meer vorm. President Juscelino Kubitschek nam de aktie. Een plaats werd aangeduid om de nieuwe hoofdstad Brasília te bouwen. 3 mensen kregen de opdracht om het project uit te werken op een stuk onontgonnen hoogvlakte : architect Oscar Niemeyer (º1907 in Brazilië), stedebouwkundig planner Lúcio Costa en landschapsarchitect Burle Marx. Het plan werd opgesteld, de plattegrond van de stad kreeg de vorm van een vliegtuig, met in de romp een centraal gedeelte dat voorbehouden werd voor belangrijke gebouwen en een brede grasvlakte, de promenade. De cockpit werd voorbehouden voor alle regeringsgebouwen en het presidentiele paleis. De vleugels zouden de werk- en woongelegenheden herbergen. Grote artificiële meren moesten zorgen voor de watervoorziening van de futuristische stad.
Miljoenen armen uit het Noord-Oosten werden aangetrokken om de klok rond aan dit project te werken. In 41 maanden tijd rees de hele stad uit de grond op en was klaar voor bewoning.
Op 21 april 1960 werd de hoofdstad van Rio de Janeiro officieel verhuisd naar Brasília.
Ondertussen wordt er nog steeds bijgebouwd.
Brasília is de eerste en enige stad ter wereld die in de 20ste eeuw werd gebouwd en nu reeds een Unesco erkenning heeft gekregen.

Wanneer we aankomen met nachtbus in de lange-afstands busterminal (de staart van het vliegtuig), zijn we teleurgesteld in het grote grauwe betonnen gebouw zonder enige aantrekkelijkheid voor de toerist, geen enkele info is er beschikbaar.
Met de bus rijden we naar de locale busterminal in het hart van de stad. Het is er een drukte van jewelste.

Volgens onze reisgids 'Lonely Planet' is er een informatiekantoor aan de TV toren, dus wandelen we daarnaartoe. Het informatiekantoor is verdwenen, een paal met de bekende 'i' is alles wat er nog overblijft. Tot onze verbazing botsen we er op Elisabeth en Jacques, een Frans-Canadees koppel die de wereld verkennen per mobilhome (zie ook rubriek 'collega's onderweg'). Hen leerden we vorig jaar in Panama kennen. Een blij verrast weerzien. Ze willen net de stad verlaten, na hem te hebben bezocht, maar brengen ons eerst naar ons hotelletje.

De logica van het stratenpatroon van de stad, een rooster dat met nummers en letters wordt benoemd, is aanvankelijk wat moeilijk te doorgronden, maar went vlug.

Weerom worden we ons bewust dat je op voorhand niet te veel verwachtingen mag hebben wanneer je een nieuwe plaats bezoekt. De 'futuristische' stad dateert immers uit de jaren '60 en is nu algemeen ietwat verouderd. Maar hoe langer we er toeven en hoe meer gebouwen we bezoeken, hoe meer we toch onder de indruk geraken van het ongelooflijke concept. Vooral de creaties van architect Oscar Niemeyer mogen nog steeds 'futuristisch' worden genoemd. Binnen het grondplan zijn alle gebouwen in doelgroepen samengebracht, vb. ziekenhuizen, hotels, winkelcentra, ...

We bezoeken o.a. :
- Torre de TV, een hoge zendmast met een plateau op 70 meter hoogte die we bezoeken via een lift, het geeft een mooi overzicht over de ganse stad met zijn originele vorm en de belangrijke gebouwen in het centrale gedeelte (de romp)
- Santuário Dom Bosco, een sober betonnen kerkgebouw van vierkante vorm, met betonnen pijlers die bovenaan naar elkaar toebuigen, vooral binnenin indrukwekkend door de vele fel-blauwe glaspartijen (7400 raampjes) tussen de pijlers, waardoor het zonlicht binnenvalt
- Biblioteca Nacional, gebouw dd. 2006, binnenin nog in afwerking
- Museo Nacional, gebouw dd. 2006, architect Oscar Niemeyer, half bolvormig gebouw (net een igloo) waaromheen een ring naar het idee van de ring rond saturnus, binnenin (bovenruimte) een mooie tentoonstelling over het leven en het werk van de beroemde architect, die duidelijk zijn tijd voor was.
- Catedral Metropolitana, architect Oscar Niemeyer, gebouw in de vorm van een kroon, met mooie glaspartijen, de ingang is via een tunnel ondergronds om de symmetrie van het gebouw te bewaren, een eerder kleine kathedraal
- Ponte JK, mooie brug met 3 asymetrische bogen over een meer, genoemd naar president Juscelina Kubitschek
- Centro Cultural Banco do Brasil, complex met cinema-zalen, tentoonstellings- en theaterruimtes en een bibliotheek
- Igreja Nossa Senhora de Fatima, architect Oscar Niemeyer, kerkje gebouwd in opdracht van mevrouw Juscelino Kubitschek
- Palácio do Itamaraty, ministerie van buitenlandse zaken, glazen gebouw waarrond hoge betonnen bogen, de grote vijver errond met zijn planten-eilandjes wordt onderhouden door tuinmannen met een bootje
- Congresso Nacional, architect Oscar Niemeyer, weerom een pareltje, hij beschrijft dit als zijn meesterwerk. 2 halve bollen, met twee grote torengebouwen in de vorm van de letter H ertussenin, herbergen de regering. De grote naar boven gerichte halve bol is voorzien voor de zittingen van de kamer, staat voor openheid. De kleinere halve bol, met platte kant onderaan, is voorzien voor de zittingen van de senaat, staat voor integriteit bij het beleid. Een rondleiding in het gebouw loont de moeite (dagelijks).
- Ministerio da Justiçia, ministerie van justitie, gebouw met eveneens een bogenconstructie, met grote platforms ertussen verwerkt, waarvan 'watervallen' in de grote omringende vijver neerstorten (rondleiding mogelijk in de namiddag)
- Palácio do Planalto, presidentieel paleis, met 2 wachters in gala-uniformen, op de pare uren wisseling van de wacht (om het uur in het weekend), (rondleiding mogelijk op zondag)
- Praça dos Três Poderes, het grote centrale plein tussen de regeringsgebouwen en het presidentieel paleis, met enkele monumenten, een ondergrondse ruimte met een maquette van het stadsproject, een kerkje, ...
- Memorial JK
- Centro de Convenções, nieuw gebouw met boogvormig dak tot op de grond, de voorzijde bestaat volledig uit glas, de achterzijde is van blauw mozaïek tegelwerk
- Templo da Boa Vontade, de tempel van het legioen van de goeie wil, gebouwd door een sekte in het kader van een nieuwe beschaving, als symbool van de universele solidariteit. Met een Egyptische meditatiezaal, een pyramide met een kristal van 21 kg in de top (zichtbaar wanneer je naar het middelpunt van de grote spiraalvorm op de vloer van de tempel gaat, je gaat door op blote voeten via de zwarte lijn en keert terug via de witte lijn, ook dit als vorm van meditatie), een museum, het graf van de president-stichter 'Alziro Zarur' (1914-1979) van de groepering. Overal heerst een absolute stilte. Zeer fantastische ervaring, er wordt op geen enkel moment religieus op je ingesproken, je wordt in alle stilte alleen gelaten met je gedachten.

Ernaartoe :
nachtbus Ouro Prêto - Brasília, 104,43 BRL pp., 12,5 uren onderweg, met Viação Pássaro Verde
bus Brasília Rodoferroviária - Rodoviária (centrum), 2 BRL pp.

Hotel :
Cury's Solar, 70 BRL per nacht voor een zeer sobere 2 persoonskamer zonder raam, met koelkast, TV, ventilator, privé-sanitair, zonder ontbijt, rua SQS quadra 707 bloco I Casa 15, tel. (61) 3244-1899, niet echt aangenaam, niet officieel logies-adres, op de gevels van alle voormalige hotelletjes in de 'budget'-accomodatie wijk hangt een affiche 'gesloten door de federale overheid', nog enkel dure hotels zijn officieel beschikbaar, of de jeugdherberg ver buiten het centrum

Excursies :
Alle bezoeken zijn gratis en centraal gelegen (te voet of met stadsbus bereikbaar), behalve :
- de Egyptische meditatiezaal van de Templo da Boa Vontade, 2 BRL pp.
- het Centro Cultural Banco do Brasil, bereikbaar met speciale gratis bus die stopt een 20-tal meter voor de oprit van de grote parking van Hotel Nacional (witte bus met beige tekening op de zijkant die omhoog loopt, geen zichtbare ramen), om de 1 u 25 min., vanaf 11.10 u,
- de ponte JK, in de omheining rondom het gebouw 'Centro Cultural Banco do Brasil', tegenover de oprit, bevindt zich een voetgangers-poortje, langs hier kan je linksaf naar de Ponte JK wandelen, +/- 1 km