Reisverhaal «Bondowoso - Ijen plateau»

Een bewogen reisdag:
We vertrekken ’s ochtends met het eerste minibusje (openbaar vervoer) vanuit Cemoro Lawang, waar we nog vlug een blik op de prachtige bergomgeving werpen ter afscheid. Tijdens het wachten maken we kennis met Michael en Thomas, een 23-jarige identieke tweeling, die naar dezelfde bestemming reizen. Wanneer we uitstappen aan de busterminal van Probolinggo, het dorpje beneden aan de grote weg, worden we onmiddellijk omringd door gretige verkopers van ‘vervoer’ naar alle mogelijke toeristische bestemmingen … tegen VEEEEEEEL te hoge prijzen. Uiteindelijk geraken we ze kwijt en stappen de straat over naar de drukke busterminal. Daar vinden we een uurrooster voor de bussen naar onze volgende bestemming Bondowoso: gemiddeld 3 bussen per uur, we zullen vlug verder kunnen reizen.
Maar … dit is buiten de Ramadam gerekend, die zijn einde nadert ! De moslims zijn reeds nu aan het reizen om samen met familie het einde van hun vastenperiode te gaan vieren.
Het is ongelooflijk druk, de eerste bus zit propvol, we kunnen niet mee. Geen probleem … er zal wel vlug een andere komen …
Zo’n 3 uren ‘rechtstaan in de blakende zon’ later is er nog steeds geen bus naar Bondowoso. Bussen naar vele andere bestemmingen passeren ons bij hopen … En niemand kan ons informeren. Vermoedelijk zijn de bussen naar Bondowoso nu ingezet op andere, drukkere lijnen.
We beslissen via een omweg verder te reizen en nemen een bus naar het stadje Jember. Als haringen in een bakje (met 3 personen op een plaats die voor 2 nog smal is) zitten we 3 uren in de snikhete bus … met de bagage op schoot …
In Jember moeten we ons met het openbaar vervoer verplaatsen tussen 2 verschillende busterminals. Maar halfweg blokkeert de motor van ons busje … wanneer het begint te roken vlucht iedereen de straat op …
Uiteindelijk geraken we toch op onze bestemming na een supervermoeiende reisdag. Een fietstaxi brengt ons naar ons hotelletje. Ook dit is reizen in Indonesië … Het is ondertussen al donker en we verlangen enkel naar een goeie maaltijd en … ons bed !

Wanneer we ons in het stadje begeven, worden we onmiddellijk opgenomen in een enorme drukte. Het is feest ! Iedereen lacht en eet. Overal wordt vuurwerk verkocht … en afgeschoten … Nochtans … de moslims hebben nog 3 dagen te gaan voor de vastenperiode eindigt ... maar waarom wachten ?

Ijen plateau:
Kawah Ijen, beter bekend als Ijen plateau, is een hoogvlakte die wordt gedomineerd door 3 vulkaankraters: Ijen (2.368 m), Merapi (2.800 m), Raung (3.332 m). Het klimaat is zeer geschikt voor de koffieteelt, meerdere plantages zijn hier gevestigd.
Ijen betekent ‘eenzame berg’ in de Javaanse taal. Aan de rand van het turkooiskleurige zwavelrijke kratermeer (doorsnee 361 meter) van deze vulkaan wordt zwavel gewonnen, die door sterke mannen zo’n 200 meter naar boven tot op de kraterrand wordt gedragen en van daar nog 3 kilometer de berg af.
In 2 rieten manden die met een bamboestaaf over hun schouders worden gedragen, nemen ze per keer zo’n 70 tot 100 kilogram zwavel mee. De meeste mannen gaan maar 1 keer per dag op en af, sommigen kiezen ervoor een lichtere lading mee te nemen (50 tot 60 kg) en gaan 2 x heen en weer.
Per kilogram krijgen ze van een nabijgelegen suikerraffinaderij 600 IDR betaald, wat overeenkomt met 0,5 EUR.

Om 3.00 u staan we op, ons ontbijt staat al klaar. En stipt om 4.00 u vertrekken we samen met Thomas en Michael in onze gehuurde 4x4 met chauffeur naar Kawah Ijen. Het is nog donker wanneer we de berg op hotsen en botsen door de grote diepe putten in het asfalt… wat een weg … en dit gedurende 3 uren … Wanneer het licht begint te worden, zijn we omringd door groen gebergte en rijden we tussen de koffieplantages door. Een landschap uit de duizend !

Van de ingang van het park is het nog 3 kilometer stappen naar de kraterrand. Samen met de zwaveldragers wandelen we de berg op. Enkele van de mannen komen bij ons lopen en vertellen hun verhaal. Eenmaal boven, staat er een bordje ‘verboden toegang’, hier dalen de zwaveldragers af, de krater in, om hun last te gaan ophalen. We willen dit graag van nabij zien en gaan verder. 2 mannen begeleiden ons op het smalle steile pad, 200 meter naar beneden. We zetten vlug ons masker op en maken dit vochtig, om de sterke zwaveldamp tegen te houden. Hier is het anders moeilijk om te ademen. Wat hebben deze mannen een ongezond beroep … en hun rug …

Beneden komen we bij de plaats waar de zwavel wordt gewonnen. De zwavel vloeit langzaam uit openingen in de vulkaanwand, met dieprode kleur. Wanneer hij afkoelt en stolt, verandert de kleur via oranje tot felgeel.
Iemand stopt ons een nog warm stuk zwavel toe. De kleine poeltjes bevatten +/- 40 °C warm water, dat een beetje kleverig aanvoelt. Een man toont ons hoe een coca blikje na enkele minuten onderdompeling, volledig ingepakt is door een dikke laag zwavel, die zich op alles zo vlug afzet. We zien de mannen hun manden vullen en weer vertrekken, bergop.
Zelf gaan we een kijkje nemen aan de rand van het meer, wat een ‘adembenemende’ kleurenpracht !

We klimmen terug de krater uit, met een enorm respect voor deze mensen, die voor een klein loon (het gemiddelde loon in Indonesië) zo’n immense en ongezonde arbeid verrichten ... en bovendien nog supervriendelijk blijven tegen de toeristen, die hun werkplaats komen bewonderen zonder enige last.

Nog een wandeling over de kraterrand om de omgeving van alle kanten te kunnen bewonderen … en we moeten afscheid nemen van dit moois. Met de zwaveldragers wandelen we de 3 km terug naar de parking. Ondertussen komen de wolken uit het dal opzetten, goed dat we hier zo vroeg aankwamen.

We nemen een andere weg terug, hier is gedurende een aantal kilometers de weg ‘weg’ … rotsblokken, steengruis, modder, diepe putten, … onze 4x4 heeft het moeilijk. Soms krabt de ervaren chauffeur even in zijn haar en vraagt ons uit te stappen, een eindje te stappen. Geen probleem, we genieten van de stilte in het prachtige nevelige regenwoud.

 

Ernaartoe:
- minibusje Cemoro Lawang – busterminal Probolinggo, 25.000 IDR pp., 1 ¼ uren onderweg (vertrekt pas bij voldoende passagiers).
- bus Probolinggo – Jember, 15.000 IDR pp., 3 uren onderweg
- minibus A of B tussen 2 busstations te Jember, 5.000 IDR pp.
- bus Jember – Bondowoso, 5.000 IDR pp., ¾ u onderweg
- fietstaxi busstation naar hotel Jember, 10.000 IDR per fietstaxi (voor 2 personen + bagage)

Overnachting:
Hotel Anugerah, 100.000 IDR per nacht voor een basis 2-persoonskamer met sanitair (franse WC en koud water), inclusief beperkt ontbijt (om 3.30 u ’s nachts), TV, ventilator, goed restaurantje, zeer vriendelijke mensen, regelen voor ons het vervoer naar Kawah Ijen per 4x4 aan een eerlijke prijs, wanneer we vragen naar de locale specialiteit TAPU, die ze zelf niet hebben, komt de man ons even later een doosje brengen dat hij vlug is gaan kopen – zodat we kunnen proeven, Jl. Sutoyo n° 12, Bondowoso, tel. 0332 421 870. Goed als uitvalsbasis voor Kawah Ijen. Beoordeling: 3/5

Excursies:
Kawah Ijen / Ijen plateau: AANRADER !
inkom: 15.000 IDR pp. + 30.000 IDR per camera
ernaartoe en terug (we delen deze kost met 4 personen):
4x4 vanuit Bondowoso en terug, incl. chauffeur: 500.000 IDR, we mogen hiervan 12 uren gebruik maken
terugrit naar Ketapang (ferry naar Bali) in plaats van Bondowoso: 200.000 IDR extra. Dit bespaart ons veel tijd en komt niet veel duurder uit dan wanneer we zelf vanuit Bondowoso zouden moeten doorreizen (fietstaxi naar busstation + bus naar Ketapang)
We kiezen voor de oplossing vanuit Bondowoso, omdat het openbaar vervoer naar/van Kawah Ijen zeer beperkt is, zo ook de accommodatie ter plaatse. Velen logeren daar met een georganiseerde tour en vullen de bedden op.