Reisverhaal «Een ongelooflijke bende»

Zuid-Afrika | 3 Reacties 31 December 2009 - Laatste Aanpassing 28 Januari 2010

“Zijn we nog in Afrika?”, vragen we ons af als we ronddwalen op de luchthaven van Johannesburg. Het luxueuze complex, dat uitblinkt in overaanbod, biedt ons een suite om te overnachten: zitbanken met kussens en zicht op de landingsbaan. Een veel betere optie dan de harde banken in de departure hall van Dakar, een nacht eerder.

We vallen Magaly en Richard in de armen en ik rijd blindelings naar de farm in White River. Daar kom ik thuis bij Daniel, Jo, Solly en Jack. Ook op Mohlakwaan, waar het kerstfeestje aan de gang is, lijkt het alsof ik er vorige maand nog les gegeven heb. Alleen zitten mijn leerlingen van vier jaar geleden nu niet meer op de school. Maar ze komen nog al te graag af. Clerence was tot drie maal toe niet geslaagd in grade 7 en mag niet meer verder proberen. Hij ontfermt zich nu dan maar over al de jongens van de school. Hlengiwe en Pinky gaan al naar grade 10 in Kabokweni maar komen op een vrije dag naar de Farm School om als echte madammen op de meisjes te letten. Nicole, ook al in grade 10, komt spontaan naar me toe en stelt me haar dochter van anderhalf voor. Zelf is ze vijftien. DJ Call Me is de hit van het moment en Neeriah, een van de twee leerkrachten van de school, geeft als een echte Afrikaanse mama het goede heupwiegende en gatschuddende voorbeeld. Leena bewaart, als het moet met haar stok, de orde. Na het feest maant ze iedereen aan om de hele school netjes achter te laten voor de vakantie. Als dat in orde is wordt er nog gebeden, gezongen en gedanst en kan iedereen mee in de bakkie naar huis. Wij rijden door naar Kabokweni.

Daar bezorgen de dansertjes van Big Boy ons het ene kippenvelmoment na het andere. Dat kippenvel zullen wij hen, met een teleurstellende opvoering van ‘In the Jungle’ niet bezorgd hebben. Ze zijn wel uitgelaten en gooien als gekken naar elkaar als we hen het spel ‘between two fires’ aanleren.

We nemen voor even afscheid op de farm en rijden over de Barberton Highlands tot in Swaziland. Van aan de grens is het even off road tot in Pig’s Peak maar dan kunnen we naar Afrikaanse normen langs schitterende wegen tot in Ezulwini. Volgens die Afrikaanse norm zou je hier ook de indruk kunnen krijgen dat de levensstandaard in Swaziland best ok is. Toch staan hier, in tegenstelling tot in Zuid-Afrika, bedelende kinderen die met hun hand over hun buikje wrijven , langs de kant van de weg. Als je door Zuid-Afrika reist zie je op het eerste zicht ook niet de aids- of armoedemiserie. En het blijft een indruk van toeristen die in amper 24 uren door een land reizen.

De grens Zuid-Afrika – Mozambique is er een van veel papieren en een duur visum. Als alles geregeld is rijden we op goed geluk naar Ponto de Ouro. Zonder enige wegbewijzering en in het zachte zand van de duinen hebben we dat geluk nodig. Als we ons informeren om morgen naar Maputo te rijden verklaart iedereen ons, zonder 4x4, goed zot. “You won’t make it” en we leggen ons neer bij de ervaring van locals. De volgende morgen ondervinden we al snel waarom we vijf uren zullen omrijden. Op de eerste de beste helling rijden we met het onderstel vast in de duinen. Het is zes uur en kunnen als ontbijt zand wreten. Zonder resultaat. Ook met de hulp van een vrachtwagen arbeiders die denken iets te kunnen bijverdienen. Er is er een die blijft proberen. Hij haalt er een schop bij en graaft de wagen verder uit. “One, two, three!” en we heffen en duwen onze jeep beetje bij beetje in beweging. “Push, puuush!”, schreeuw ik om niet stil te vallen zodat Richard de wagen tot op iets harder zand kan rijden. Magaly en Valery belonen de aanhouder. Die wordt onmiddellijk van alle kanten belaagd door andere helpers die hun deel opeisen. We laten de discussie achter ons en rijden verder. Op elke helling houden we de adem in en sluiten de ogen maar vallen net niet stil en een klein uur voor ze open gaan staan we voor de Zuid-Afrikaanse poorten. Even bekomen terwijl de Mozambikanen nonchalant de vlag hijsen en men in Zuid-Afrika de ochtendparade een half uur lang serieus neemt. Twee uren Zuid-Afrika, drie uren Swaziland, een uur Mozambique, drie grensovergangen en een nieuw Mozambikaans visum later zijn we waar met een 4x4 vijf uren eerder hadden kunnen staan. “Een on-ge-loof-lij-ke bende”, beschrijft Richard de sfeer rond Maputo. Dit is inderdaad opnieuw het Afrika zoals we dat in het Noorden en het Westen van het continent gewend waren. Wat voor ons herkenning is, is voor onze reisgenoten even wennen. Het is bijna drie uur in de namiddag en we moeten nog een 500km tot Inhambane. Na Maputo verrast de weg ons in aangename zin. Tot er van een weg geen sprake meer is en we door het zand rijden. Als tegenliggende trucks ons met de koplampen aan bijna van de weg af rijden wordt het helemaal een helletocht. Via Inhambane en Praia de Tofo bereiken we rond 23u Barra. Tien meter voor onze chalet rijden we vast in het zand. De cirkel is rond. Op het door een ongelooflijke sterrenhemel verlichte palmbomenstrand klinken we op de goede afloop van de voorbije zeventien uur.

Na een ochtendlijke duik in een azuurblauwe Indische Oceaan rijden we door een eindeloze palmeraie naar de mercado in Inhambane.Geld wisselen kunnen we bij de man met het plastic zakje, we kunnen afbieden, voor veel te kleine teenslippers die ik toch niet zal kopen, als we paprika’s kopen leggen ze ook tomaten en uien in onze bak, ‘for a very good price’. Langs de kant van de weg laden we hout in en kopen we de vangst van de dag die een familie voor hun huizen aan het aanprijzen is. Het is genieten van de Mozambikaanse vibe.

We gaan duiken! Na een uurtje theorie trekken we ons pak aan, hijsen de luchtfles op onze rug en springen het zwembad in. Een beklemmend gevoel jaagt me vlug opnieuw boven water. Bij een tweede poging laat ik alles los en lukt het om met mijn mondstuk onder water te blijven ademen. In een half uur leer ik onder water het nodige voor de open duik in zee. In de bakkie op weg naar de waterlijn stroomt mijn bloed al een beetje waar het niet gaan kan. In de boot die ons in een razende vaart op GPS naar het juiste punt brengt stijgt de spanning. Op het teken van de kapitein wordt de boei met het touw het water ingelaten en maakt iedereen zich klaar. Onhandig trek ik mijn flippers en jek aan en wacht met een bang hart tot iedereen klaar is en we terug naar de boei varen. “Everybody ready? Three, two, one” en met ons elven tuimelen we achterwaarts in zee. De acht ervaren duikers gaan hun weg en met Magaly, Valery en de twee instructeurs bereid ik me, vooral mentaal, voor om tot op de zeebodem te dalen. Aan het touw laat ik me beetje bij beetje zakken. De druk op m’n oren, die ik elke seconde klaar, wordt steeds groter. Op een bepaald moment twijfel ik om me terug naar boven te hijsen. Maar Tom, de instructeur die met me meedaalt, kalmeert me en voor ik het goed en wel besef zie ik de zeebodem. Daar gaan we er even bij zitten en wachten we elkaar op. In het begin worstel ik met mijn gewichtloosheid en is het zoeken om de juiste hoogte te houden. Als we boven een rif zwemmen ga ik als een wilde tekeer uit schrik om boven op het ongerepte oppervlak te belanden. Vissen kijken raar op als ze me zien klooien en schieten vlug weg. Beetje bij beetje vind ik mijn draai en is het genieten van de fabuleuze omgeving. Alhoewel door het vele plankton de zichtbaarheid vandaag niet optimaal is ben ik onder de indruk van de nieuwe wereld die onder water voor mij opengaat. In alle rust zwemmen speelse vissen in alle mogelijke vormen en kleuren met ons mee. Tijd lijkt onder water niet te bestaan maar voor we het weten geraakt onze lucht op en moeten we na een klein uur naar boven. Aan het wateroppervlak komen is als ontwaken uit een zalige droom.

Een vervolg op de cursus zal echter niet voor morgen zijn want de trommelvlies van Richard is tijdens zijn duik gesprongen. De pijn is niet te harden en we rijden naar een dokter in Inhambane. We trekken de analyse in twijfel en rijden vroeger dan gepland terug naar Zuid-Afrika. In het Themba Hospital wordt ons vermoeden bevestigd: de trommelvlies is wel degelijk gesprongen en Richard moet nu vooral infecties trachten te vermijden door antibiotica te slikken. Spotten doe je met de ogen, niet met de oren en we trekken twee dagen het Kruger Park in: woeste olifanten, badende hyena's, speelse bokjes, koele buffels, neukende nijlpaarden, een manke leeuw en veel ander gedierte passeren de revue. Op hun laatste dag rijden we nog een stuk van de Panoramaroute en vangen we in Sabie zonder aas veel te veel forellen. Als ze vertrokken zijn laten Richard en Magaly een leegte achter. Waar we even mee worstelen. Nu pas beseffen we hoe fijn het was om een kleine drie weken samen met hen te reizen.