Reisverhaal «Tana Toraja»

De wereldreis | Indonesië | 0 Reacties 23 Oktober 2016 - Laatste Aanpassing 08 Januari 2017

Rondreizen in Sulawesi is niet altijd zo makkelijk en het vraagt heel wat tijd om van punt A naar punt B te geraken. Zo ook voor onze volgende bestemming, Tana Toraja. Met een boot van Una Una naar Wakai, vandaar met de speedboot naar Ampana en dan op zoek gaan naar gedeeld vervoer voor het laatste gedeelte. Na heel wat bloed, zweet, frustraties, woede en mensen die je willen afzetten waren we na 18u reizen met verschillende auto’s en een serieuze korting (lees 40%) op onze eindbestemming. Het voelde even als de hemel aan toen we aankwamen in Rosalina’s homestay en we belanden terug op aarde na een goede douche. We hadden een mooi uitzicht op een rijstveld vlak voor onze homestay.

De twee daarop volgende dagen brachten we door in het gezelschap van Elektra, een Griekse die al 20 jaar in Londen woont. Tana Toraja staat bekend om zijn begrafenisrituelen, ja het klinkt een beetje luguber. We wilden graag een deel hiervan meemaken en vonden een gids die met ons de dag zou doorbrengen. Wanneer er iemand sterft wordt er enorm veel geld gespaard zodat er een zo groot mogelijke begrafenis georganiseerd kan worden. Dit wil zeggen dat de begrafenis soms pas een jaar, of nog later na het overlijden plaatsvindt. Tot die tijd wordt de kist met de overledene bij de familie thuis bewaard. Een grote begrafenis wil zeggen; veel bezoekers, veel eten, veel varkens en buffels offeren. In totaal duurt de hele begrafenisceremonie 5 dagen, wij waren aanwezig op dag drie.

We begonnen onze dag met een bezoek aan de markt waar twee keer in de week waterbuffels verkocht worden. En er stonden er ontzettend veel, meer dan 1000. Voor een goede buffel met blauwe ogen betaal je al gauw € 8000 en meer. Het is dus een serieuze business waar alleen in contant geld betaald wordt. Daarnaast kan je op deze markt ook heel wat varkens vinden naast de gewone groenten en fruit afdeling. Onze volgende stop was het dorp waar de begrafenis ging plaats vinden. De dorpen bestaan hier uit zeer typische huizen met daken in de vorm van een boot. De mensen van Tana Toraja zijn ooit op het eiland Sulawesi aangekomen met boten, zo werd ons verteld.

Onze gids Jatim had ons op voorhand goed gebriefd dat we donkere kleren moesten aandoen en zowel een lang broek als lange mouwen. Blijkbaar luisteren niet alle toeristen zo goed. Een aantal waren zo gekleed dat ze een dag op het strand hadden kunnen doorbrengen, zo zouden ze zelfs in hun eigen land nog niet naar een begrafenis gaan, zeer onrespectvol. Toen we arriveerden in het dorp waren er ongeveer 1000 lokale mensen aanwezig en werden we uitgenodigd om bij de hogere klasse te komen zitten. We werden verwelkomd met mierzoete koffie en zoete lekkernijen. Als bezoeker wordt je ook verwacht een donatie te geven en dus gaven wij onze sloffen sigaretten af (die dan werden uitgedeeld aan bezoekers). Er bleven mensen arriveren en vele onder hun doneerden varkens en/of buffels. Alles werd nauwkeurig opgeschreven zodat bij toekomstige begrafenissen minstens een even grote schenking gebeurd.

We zagen hoe de kist van de overledene op een verhoogd huisje werd gezet onder de begeleiding van muziek en veel mannen die de kist omhoog duwden. Op de middag werd er ons een maaltijd geserveerd die we met onze handen moesten opeten en voor Jolijn toch wel heel pikant was, maar weigeren zou onbeleefd zijn. Na de maaltijd begon het offeren van dieren. Het ene na het andere varken werd met een steek in het hart gedood, ter plaatse verschroeit en versneden. De stukken vlees werden aan de genodigden uitgedeeld om mee naar huis te nemen. Overal naast ons lagen dus stukken varken. Voor we vertrokken werden er ook nog 2 buffels de keel overgesneden waarbij het leek alsof de buffel danste tot hij neerviel. We hadden de hele ceremonie gruwelijker voorgesteld dan het voor ons effectief was. Er kwam heel veel respect bij kijken. Na ongeveer 5u deze ceremonie bijgewoond te hebben, hielden we het voor bekeken. In tegenstelling tot de andere toeristen die maar voor een halfuurtje kwamen kijken. We wilden nog wat meer van de regio verkennen met onze gids.

We bezochten een dorp waar heel wat menhirs te zien waren en enorme rotsblokken waarin de Tana Toraja bevolking hun overledenen begraaft, of toch het skelet dat nog overblijft. Een leuk weetje, een overledene krijgt pas een menhir wanneer zijn familie meer dan 20 buffels offert (reken maar uit). We reden verder de bergen in en hadden nog net bij een kopje koffie een prachtig zicht op rijstvelden, vooraleer het begon te regenen. Toen we onze tour verder zetten stond er een onvoorziene verrassing op ons te wachten. Vele auto’s voor ons stopten en er ontstond een file. Wanneer we er de oorsprong van wilden ontdekken, zagen we dat een familie juist bezig was met het ter rots brengen van een overledene. Onze gids werd dolenthousiast, want niet veel toeristen hebben het ‘’geluk’’ om deze vijfde dag van de begrafenisceremonie te aanschouwen. Ook de lokale mensen waren super blij om ons te zien en wilden allemaal met ons op de foto, een beetje bizar. Het enige verdriet dat we vandaag gezien hebben was van een 4-jarige jongen die huilde omdat zijn opa net begraven was, hartverscheurend, zeker omdat het woord opa in het Indonesisch exact hetzelfde is. Koen maakte die avond de cirkel helemaal rond en bestelde een buffelsteak die hem meer dan goed smaakte.

Onze tweede dag trokken we erop uit zonder gids en kwamen met het openbaar vervoer en een fikse wandeling aan bij de bezienswaardigheden die we wilden zien. We bezochten nog een grot en enorme rotsen waar overledenen werden bijgezet. Het is de traditie om een levensgroot en echt beeld te maken van de overledenen en dit dan bij in de grot of rots te zetten. We bezochten ook nog een begraafplaats waar overleden baby’s tegen een boom ter ruste worden gezet. Hoewel dit wederom luguber lijkt, is de symboliek enorm mooi. De boom staat voor verdere groei en eeuwig leven. Het was een bizar maar heel sereen beeld en gevoel. We mogen ook zeker de natuurpracht van de Tana Toraja omgeving niet vergeten te vermelden. Overal zijn rijstvelden en prachtige rotsformaties te zien. Na onze rit terug was het tijd om te eten. We hadden op voorhand het typische gerecht Pa’pillon besteld. Dit is kip of varken dat langzaam gegaard wordt in bamboe, wel lekker!