Reisverhaal «de hoofdstad San Jose»

Costa Rica | Costa Rica | 2 Reacties 16 April 2013 - Laatste Aanpassing 17 Juni 2013

In San Jose zetten we eerst onze valiezen af bij een Costaricaanse familie.  Daarna brengen we de huurauto terug, de afhandeling verloopt zeer vlot en correct.
Het autoverhuurbedrijf Wild Rider ligt dicht bij  het westelijk gelegen Sabana park.  70 jaar geleden was hier geen park, wel een vliegveld.  Het zeer mooie luchthavengebouw van toen is nu het Museum van de Costaricaanse Kunst (Museo de Arte Costaricense).   Het gebouw binnenin is niet zo erg groot.  Beneden is er een tentoonstelling van werken van vier beeldhouwers, voornamelijk   beelden in hout en in steen. 
Er is een zaaltje in het gebouw waar de muren bekleed zijn met koperen taferelen die de geschiedenis van het land weergeven.

Het Sabanapark ligt op het westelijk uiteinde van de centrale oost-westboulevard.  Na ons bezoek aan het museum wandelen we via deze drukke weg  richting oosten.  Het eerste deel van de weg is bestemd voor auto’s.  Daarna komt het voetgangersgedeelte.  Hier is het op vrijdagnamiddag erg druk.  Er zijn heel wat grote winkels met kledij of schoenen.  Mooie winkels en kwaliteitsproducten zijn dit echter niet.  Op straat staan om de haverklap mensen te roepen om loten  of iets anders te kopen.  
Na meer dan een halve kilometer winkelstraat  komen we bij het Kultuurplein.  Daar is het Museum van het Precolumbiaanse Goud (Museo de Oro Precolumbiano) .  Het museum zit in een betonnen bunker (dat zware aardbevingen kan weerstaan) onder de grond.  Het Museum is eigendom van een bank.
Er wordt  duidelijk info verschaft over de verschillende precolumbiaanse  periodes en  wat hun kenmerken zijn.  Men heeft hier en daar in het land, vooral in graven, beelden, gebruiksvoorwerpen en gouden beeldjes terug gevonden.  We blijven in het museum tot sluitingstijd.

Reeds in de periode vanaf 10.000 v.C. was hier bewoning.  Tot ongeveer 2.000 v.C.  leefde de bevolking van de jacht op dieren en het verzamelen van planten  Er leefde hier nog de mammoet en de reuzenvoorouder (die rondliep) van de huidige luiaards.
Van 2.000 tot 500 v.C. ontstonden er nederzettingen en begon men met landbouw.  Later werd dit meer georganiseerd en werden de teelten  meer verscheiden.

Tussen 500 v.C. en 500 n.C. ontstonden er echte landbouwgemeenschappen.  Dit betekent dat er mensen uit de gemeenschap aan landbouw deden en dat anderen zich bezig hielden met kunst.  Er werden voorwerpen in steen vervaardigd.  Meestal was het gesteente van vulkanische afkomst.

Vanaf 500 n.C. tot 1.500 n.C. waren de leefgemeenschappen goed georganiseerd in dorpen, er waren kunstenaars, mensen die de architectuur verzorgden, dorpshoofden, mensen die zich bezig hielden met  de goden, en sjamanen.  Er was contact tussen de verschillende gemeenschappen waardoor er ook politiek ontstond.  De precolumbiaanse tijd nam abrupt een einde met de komst van de Spanjaarden in 1502.

In Costa Rica zelf is nergens een goudvoorraad aangetroffen.  Het goud dat gebruikt werd, kwam uit andere streken in Amerika.  In het land  is wel een beperkte kopervoorraad, centraal in het gebergte, aanwezig.

In de precolumbiaanse tijd werd kopen en goud gemengd voor de productie van de voorwerpen en sieraden.  De techniek om voorwerpen in deze legering te maken was deze  genaamd ‘verloren was techniek’ 

 Om deze te vervaardigen, tekende men de figuur eerst.  In de natuur vond men bijenwas.  Die werd gefilterd en gezuiverd.  Daarna werd de was gemengd met harsen, afkomstig van bomen.  Hierdoor verkreeg men een pasta.  Met deze pasta vormde de kunstenaar de kikker met alle details die erbij hoorden.  Deze pasta-figuur moest zo perfect mogelijk zijn.  Hierdoor moest het gegoten figuur zo weinig mogelijk nog nabewerkt worden.

Rond de wassen figuur werd dan de vorm gemaakt in klei die nadien kon gebakken worden.  Ook deze klei werd gezuiverd om het wassen figuur perfect te omsluiten.  De klei werd met water gemengd om een vloeibare massa te bekomen.  Deze vloeibare klei werd zorgvuldig rond het wassen beeld gegoten zodat er geen luchtbellen of andere onregelmatigheden voorkwamen.  Dan moest dit geheel gedurende vele dagen gedroogd worden tot het water uit de klei verdwenen was.

Hierna werd het geheel zorgvuldig warm gemaakt waardoor de was kon smelten en door de kleine openingen kon wegvloeien.  Nu is er binnen in de kleivorm een holte die de vorm heeft van het beeldje.

Ondertussen werden de metalen gesmolten en ook de vorm werd verhit.  Beiden moeten een voldoende hoge temperatuur hebben, want bij het gieten koelt het metaalmengsel enkele graden stolt het.  Hierdoor zal het beeldje onvolledig gevormd worden.
Men liet het geheel  afkoelen en eens het metaal helemaal afgekoeld was, moest het enkel nog bevrijd worden van de kleimantel.  Hiertoe gebruikte men stenen hamers om de kleivorm kapot te slaan.  Daarna moest het beeldje nog gezuiverd worden van kleiresten.  Met zand en stenen werd elke metaalonzuiverheid verwijderd

Jade beeldjes zijn vroeger gedateerd dan gouden beeldjes.  Eerst was er keramiek.

We maken verschillende wandelingen om van de ene bezienswaardigheid naar de andere te gaan.In de stad staan enkele interessante gebouwen
Dan is er ook het Nationaal Museum.  Het bevindt zich in een vroeger gebruikt fort.  Voor de ingang is er een stenen bol (die we ook in Sierpe gezien  hebben) die in een glas- en stalenmantel geplaatst is.  Het museum zelf is zowel voor de bouw, als het vroeger gebruik, als de tentoonstellingen interessant.

De vlindertuin is een grote en aangename tuin binnenin het fort

In het gedeelte waar de voormalige functies van het fort voorgesteld zijn zien we voor de gevaangen soldaten de latrines. 

De tentoonstelling gaat ook hier over de precolumbiaanse tijd

voorstelling op een kaart waarbij de oerbevolking in Amerika, afkomstig is van Azië.  Zij zouden de Berinstraat overgestoken zijn, in de periode dat er een overlandverbinding was tussen beide continenten.  Dit wordt aangetoond door de datering van archeologische vondsten.  Deze zijn van een oudere periode in het noorden van het continent Amerika en steeds jonger als men naar het zuiden gaat.  (In het zuiden van Argentinië echter heeft men bewijzen van menselijke aanwezigheid  die van een oudere periode stammen – daar dacht men dat de Polynesische volkeren overgestoken zijn)

Er is ook nog een zeer mooie natuurfoto-tentoonstelling.  We hebben een aantal van de foto’s gefotografeerd, maar we kunnen ze hier moeilijk weergeven (eigendomsrechten)

Bij het Parque España is er het Museum van de Jade (Museo de Jade).  Dit museum bevindt zich in de gebouwen van een  groot veiligheidsbedrijf.  Hier bevinden zich ook keramieken voorwerpen evenals enkele gouden beeldjes. 
Jade is, net zoals goud, een product dat niet voorkomt in Costa Rica.  Bij een aantal beeldjes weet men dat de gebuikte jade dezelfde is als deze die ergens in het huidige Guatemala voorkomt.  Maar sommige soorten zijn van onbekende oorsprong.  Men heeft op wel  enkele plaatsen in Costa Rica soortgelijke mineralen gevonden.  Men weet dat de Olmeken en de Maya’s bedreven waren in het bewerken van jade.  Waarschijnlijk hebben de indianen die in Costa Rica woonden, de technieken van hen geleerd.
Jadeblokken werden versneden met koorden gemaakt van plantaardige vezels of met behulp van deze vezels en zandkorrels.

Het Nationaal Theater (Teatro Nacional) bevindt zich in het centrum van de stad, op hetzelfde plein van het Museum van het Goud. 

Rond de jaren 1880 maakte een Italiaanse diva  een rondtour in Amerika en zong in heel wat theaters verspreid over de verschillende landen.  Maar Costa Rica deed ze niet aan omdat het land geen theater van haar standing had.  Dit deed de koffiebaronnen de handen in elkaar slaan.  Er zou een theater komen en het geld daarvoor werd verzameld door eerst een extra taks te heffen op elk pakje koffie, later werden er op alle ingevoerde producten taksen geheven. 
Hierdoor kan tussen 1891 en 1897 het theater gebouwd worden.  Vele materialen waren uit Europa afkomstig, buitenlandse kunstenaar (vooral Italiaanse)  kregen de opdracht kunstwerken te vervaardigen.  Ook Belgisch staal werd gebruikt. 
In België werden ook de stoelen  vervaardigd en verscheept.  Het schip echter brandde helemaal uit en op het moment van de feestelijke opening zouden er geen stoelen staan.  Een naburig theater heeft (vrijwillig?) zijn stoelen afgestaan.  Pas in 1914 werden de huidige stoelen geleverd. 
In het theater worden alle mogelijke (muzikale) opvoeringen gebracht.(het is vrij donker in het gebouw en fotograferen met flits is verboden, dus de kwaliteit van de fotoos is niet zo best)

inkomhall met marmer  op de vloer en de zuilen, afkomstig uit Italië.  De deuren bevatten geslepen glas uit Frankrijk

op het einde van de balkons, dicht bij het podium had men geheime plaatsen.  Deze zijn zowel links als rechts en op twee boven elkaar gelegen verdiepingen.  Deze loges waren bestemd enerzijds voor de weduwen, en anderzijds voor mannen met een maîtresse.  Weduwenaars mochten in het openbaar verschijnen, zij mochten concerten bijwonen.  Weduwen echter , met hun zwarte kanten sluier voor hun gezicht hadden dit voorrecht niet.  Voor hen waren deze geheime plaatsen.  Vanuit hun plaats was het mogelijk om alles in de zaal te volgen, maar niemand in de zaal kon hen zeggen.  Mannen met hun maîtresses konden moeilijk op zo een openbare plaats verschijnen.  Daarom was er ook voor hen een speciale zitplaats

Soms werd de zaal als balzaal gebruikt.  Om dit te realiseren worden alle rijen stoelen verwijderd.  De vloer van de grote concertzaal is zwevend.  De verdieping onder de vloer bevat een groot tandrad dat door 12 mannen rondgedraaid wordt gedurende 50 minuten.  Hierdoor stijgt de vloer tot vooraan op podiumhoogte, achteraan stijgt ze niet.  Zo is de zaal en het podium één geheel.  In de hedendaagse tijd

Met de hoofdstad San Jose eindigt ons bezoek aan Costa Rica.  Dit land is een aangenaam land geweest om te bezoeken met vooral veel natuur, heel diverse streken.
In de krant van vandaag lezen we dat men bezig is met onderzoeken naar de invloed van de klimaatsverandering, hier uit dat zich door meer droogte.  Hierdoor verandert de natuur en zal de soortenrijkdom in eerste instantie dalen.
We hebben ook heel veel vriendelijke mensen tegen gekomen.  Mensen hebben tijd om goedendag te zeggen, te vragen hoe het gaat en met geduld beleefd te antwoorden.

Ondanks de armoede bij vele mensen, ondanks klimaatsveranderingen, toch zeggen de inwoners heel dikwijls –als je vraagt hoe het met hen gaat- “pura vida” wat zoveel wil zeggen als ‘ik geniet van het leven’.  Een mooie zin om te onthouden.