Reisverhaal «Tobago»

enkele Antillen | Trinidad and Tobago | 6 Reacties 12 Maart 2014 - Laatste Aanpassing 12 Maart 2014

5. Tobago

Tobago is het op één na grootste eiland van de republiek Trinidad and Tobago, na Trinidad. Het eiland is veel meer bergachtig met steile rotskusten. In tegenstelling tot Trinidad is het zeewater hier veel zuiverder. Trinidad ligt immers in het verlengde van de monding van de Orinoco rivier, die in Venezuela, recht over Trinidad in de zee uitmondt.
Daarom is Tobago voor duikers en snorkelaars veel meer gegeerd. Er liggen koraalriffen dicht bij de kust. Die koralen hebben echter betere tijden gekend. Door industriële activiteiten zijn ze op meerdere plaatsen dode materie geworden. Ook de orkaan van 1963 heeft zijn negatief steentje bijgedragen.

Van Trinidad kan men vliegen naar Tobago, duur 25’, of varen met een duur van bijna 4u

Op Tobago ligt er slechts 1 stad(je) Scaborough. Verder zijn er kleine dorpjes.
Scarborough, aan de zuidkust en de Atlantische Oceaan, werd gesticht in 1654 door Hollandse zeevaarders. Ongeveer gelijktijdig kwam er ook een nederzetting van Courlanders, uit Litouwen. Zij vestigden zich aan de noordelijke kust, aan de huidige Caribische Zee. Nadien is het eiland in handen van de Fransen en de Engelsen gekomen, beurtelings en afgewisseld met andere “bezetters”.
Er is niet zo veel te zien in de hoofdstad, we bezoeken het Fort King Georges. Het fort ligt op 140m boven het zeeniveau op een strategische plaats, werd gebouwd in 1777 door de Engelsen en bestond toen uit een 30-tal gebouwen. Door een hevige orkaan in 1847 werd het verminderd tot 10 gebouwen. In het fort is het Tobago museum gehuisvest, met vondsten uit het verleden (precolombiaans, en later) wat de moeite waard is om te bezoeken.

kanonnen naar de zee gericht in fort King Georges

de watervoorraad in het fort was afkomstig van regenwater dat op de daken verzameld werd

in het museum is er ook een afdeling over carnaval. Hier zien we dat op de steelpan, het muziekinstrument van de bands, verschillende frequenties kunnen gegenereerd worden, doordat de wanden van de metalen ketel in verschillende diktes gemaakt zijn

Op het eerste zicht zijn de mensen op Tobago armer en zwarter. Dat is aan de huizen, de kledij en de auto’s te zien.
Maar Tobago steekt qua natuur uit boven Trinidad, volgens vele bronnen en mensen die we spreken.
De meeste werkende mensen hebben een job die door de overheid betaald wordt. Het land is rijk genoeg om dit te doen, maar de olie- en gasvoorraden van Trinidad zijn eindig. Landbouw is hier zeer beperkt en toerisme is geen grote bron van inkomsten.

Volgens het lokale autoverhuurbedrijf kunnen we met een volle benzinetank enkele malen het eiland rondrijden. In het totaal rijden we bijna 500 km.  We logeren daarom op 1 plaats, om van daaruit het ganse eiland te bezoeken. Castara is het enige dorp aan de noordkust, is duidelijk minder toeristisch dan de westelijke punt, en leeft vooral van de visvangst. Hier huren we een studio voor een week.

de steile kust met sporadisch een strandje, zoals dit van Castara

uitzicht op de baai van op het balkon van onze studio

deze reiger zit bij de vismanden te wachten tot er wat voor hem overblijft

er wordt hier niet met netten gevist, wel met dit soort manden

De minimarktjes zorgen dat de basisbehoeften gedekt worden wat betreft droge voeding, groenten en fruit en drank.
’s Namiddags tegen 4u zijn de vissers terug met hun vangst. Er is een kleine, overdekte plaats, waar de vissers samen werken om de buit te ontschubben, te ontvinnen, te kuisen en in stukken te snijden. Maar de vraag is groter dan het aanbod.

deze man ontschubt en ontvint de vis

deze visser snijdt de vis in moten, de graten worden met hetzelfde mes doorklieft. Om voldoende druk te kunnen zetten gebruiken ze een dikke stok waarmee ze op het mes slaan. Hij ontvangt ook het geld

We kijken toe hoe de verkoop hier verloopt. Plots blijken er nog 3 stukjes kingfish (blijkt een lekkere vissoort te zijn) over te blijven, te weinig voor de meeste kopers en een goede hoeveelheid voor ons. Ik vraag er naar en de koop is nel gesloten: een halve kg vis (een pond) voor 2,5€.
Voor de hydrobiologen : kingfish is koningsmakreel (Scomberomorus cavalla)

In de tuin van ons verblijf is er de ganse dag vogelconcert. Er zijn mooie exemplaren bij. Hoog in de lucht vliegen de fregatvogels, die we ook boven Trinidad’s kust hebben gezien.

het Suikerdiefje (Coereba flaveola) is een veel voorkomend vogeltje

de Bischopstangare (Thraupis episcopus) zagen we een jaar geleden in Costa Rica ook. Nu heeft zij een nest in een palmboom net voor onze studio. Als we kruimeltjes op de reling van ons terras leggen, komt ze dat ophalen om haar jong te voederen. Nog liever echter krijgt ze banaan, en de grootste stukjes eet ze eerst zelf op….

2014-03-10-7 het jong krijgt zijn voedsel rechtstreeks in zijn bekje geleverd. Hoe zou ze het anders moeten oplossen zonder handen of lepel?
De volgende dag echter  is het jong er ’s morgens nog wel, maar ’s avonds is het verdwenen, waarschijnlijk uit zijn te kleine nestje gevallen. Nog eenmaal zien we de moeder op het takje komen zitten, echter zonder voedsel….

de Amazonemotmot (Momotus momota bahamensis) hebben we in Colombia en Costa Rica ook kunnen bewonderen.

Voor de kust van Castara zijn er kleine koraalrifjes en zijn er veel goede snorkelplaatsen. Stephan geniet ervan. Wanneer hij voor de tweede maal zijn fototoestel meeneemt onder water (het toestel is daarvoor geschikt, maar wel al 4 jaar oud) komt er water in en valt het uit. Gedaan ermee.
De grootste vis die hij dichtbij heeft gezien is de Amerikaanse Pijlstaartrog

pijlstaartrog (niet zelf genomen foto)

Een rit op Tobago is voor de chauffeur afwisselend links en rechts draaien, toeteren net voor de bocht en hopen dat een mogelijke tegenligger niet pal op het, voor ons, linker baanvak rijdt. Tussen haakjes, het verkeer rijdt hier links, T&T was ooit Engelse kolonie.

Kaart Tobago met aanduiding van de vernoemde plaatsen

De noordkust route ligt meestal een heel eind boven zeeniveau en geeft hier en daar mooie uitzichten.

Soms staat er een wegwijzer naar enkele kanonnen, meestal daterend einde jaren 1700.

hier staan, sinds 1777 2 kanonnen

De enkele stranden langs deze route zijn erg verlaten, en dus niet aangewezen om er enkele uurtjes of een dagje door te brengen.

Het meest noordelijke dorp is Charlotteville, waar in 1633 als eerste Nederlandse zeevaarders aan land kwamen. Nadien is dit gebied in vele handen terecht gekomen.

de baai van Charlotteville

en wat dichterbij

de Chileense kievit werd hier voor het eerst in 1974 waargenomen

een groot aantal Caribische Lachmeeuw (Leucophaeus atricilla atricilla) staat dichtbij het visserscoöperatief, in de hoop op wat overschot of wat ingewanden van vis

op een bootje in de zee zit een grote groep Bruine Pelikaan. Af en toe vertrekt er één om te gaan vissen. Eens de vogel wat verorberd heeft keert hij terug naar dit bootje

ook hier leeft men van de visvangst

Nog iets meer noordelijk, nu te bereiken via een aardenweg, ligt de Piratenbaai, verwijzend naar het veelvuldig bezoek van o.a. Engelse piraten –toch wel een taalgebruik dat niet door de beugel zou kunnen bij het Centrum voor Gelijke Kansen : Nederlanders waren zeevaarders, Engelsen waren piraten!
Piratenbaai ligt wondermooi, met enkele koraalriffen vlak bij de kust.

Piratenbaai

Vermits Charlotteville het einde is, draait de weg af richting oosten. Het eiland is hier erg smal en heeft een heuvel van 370m hoogte, Flagstaf Hill.

overal zijn nog kleine rotseilandjes te zien

Iets verder draait de weg weer richting zuiden en liggen er voor de kust 2 eilanden. Het eerste en kleinste is Geiteneiland. Hierop is een huis te zien. Het ganse eiland en het huis was privé bezit van de schrijver van de James Bond boeken. Nu is het nog steeds is het eiland privé bezit, opgekocht door een andere eigenaar.
Het grotere eiland wordt Little Tobago genoemd en is een vogelparadijs.

zicht van de oostkust richting eilanden

Geiteiland en iets meer rechts Little Tobago

Little Tobago bezoeken we ook met een gids. Via e-mail hebben we enkele dagen voordien een afspraak gemaakt.
Omdat rond Geiteneiland en tussen Geiteneiland en Little Tobago ook koraalriffen liggen, gebeurt de tocht er naar toe met een glasbodemboot. De waters boven de koralen zijn hier veel meer helder dan bij Buccoo. Het water is hier kristalklaar! Mooie, en ook andere koralen, hier in de Atlantische Oceaan, dan bij Buccoo in de Caribische Zee. De vissen zijn soortgelijk.

Little Tobago is al lange tijd een vogeleiland. Een Engelse ornitoloog (vogelkenner) introduceerde hier ooit Paradijsvogels uit Papoea-Nieuw-Guinea. Toen kreeg het eiland de naam “Paradijsvogeleiland”. De dieren werden in grote kooien gehouden, ze leefden niet in het vrije.
Maar door de orkaan van 1963 zijn de vogels gestorven door gebrek aan natuurlijk voedsel en huisvesting. Blijkbaar is de laatste Paradijsvogel in 1981 gestorven.
De attractie van de mooie Paradijsvogels was verdwenen, maar toch zijn de zeevogels, die hier van nature uit voorkomen, zeker de moeite waard.

Enerzijds nest hier de Roodsnavelkeerkringvogel (Phaethon aethereus mesonauta). Het is een vogel die nergens ter wereld op land voorkomt, maar leeft op eilanden in de oceanen of zeeën. Deze vogel is nu het vlaggeschip van Little Tobago.

een jong van de Roodsnavelkeerkringvogel. Het nest is gewoon op de rots, niet eens zo ver van een wandelpad. Voordat het jong mee kan vliegen moet het gewicht verliezen

de vogel vliegt erg sierlijk

hij is erg vlug en moeilijk te fotograferen. Deze is dan toch gelukt

de Amerikaanse Fregatvogel (Fregata magnificens) komt ook hier voor. In tegenstelling tot de meeste andere zeevogels, kan de Fregatvogel geen natte vleugels verdragen, hij kan dan niet meer vliegen (en is dan figuurlijk een vogel voor de kat). Om toch aan voedsel te geraken valt hij andere vogels, zoals de Roodsnavelkeerkringvogel, aan op manier dat deze laatste zijn voedselbrok uitbraakt. Dat wordt dan door de Fregatvogel opgevangen

Verder nest en leeft hier ook de Roodpootgent (Sula sula sula), een vogel die op afgelegen rotsen van het eiland woont.

ver weg zit een Roodpootgent. Sommigen zijn bruin, andere wit en nog andere een combinatie van beide kleuren. Door een sterke verrekijker zijn ze goed te zien, rode poten en blauwe snavel

deze foto heb ik niet zelf genomen

Verder komt er ook nog een nachtzwaluw voor, waarvan we een mannetje en een wijfje zien. Ze liggen gewoon op de grond te slapen.

de Witstaartnachtzwaluw (Caprimulgus cayennensis leopetes) is bijna niet te zien tussen de bladeren en stenen. Een gids weet natuurlijk waar de dieren zich meestal bevinden. Hier het mannetje

We zien  ook nog een pijlstormvogel. Ook dit dier is een nachtvogel. Nu ligt hij in een gat in de grond te slapen.

de Audubon-pijlstormvogel (Puffinus lherminieri lherminieri) wordt even uit zijn hol gehaald en gestoord in zijn slaap. De vogel is een zeldzaamheid en heeft een grootte van 32 cm

Bij onze terugkeer naar het noordwesten steken we het eiland over. De weg gaat door het oudste natuurgebied in het westelijk halfrond. In 1765 werd dit gebied door een Britse natuurwetenschapper onder bescherming gesteld zodat het regenwoud niet verder zou gerooid worden.
De laatste zware orkaan van 30 september 1963 heeft echter een grote verwoesting aangericht, waardoor er geen oude, grote bomen meer zijn overgebleven.

een boa kruipt in dit gebied over de weg

We maken een afspraak om maandag met een natuurgids, Djem, een wandeling door het tropische regenwoud in dit gebied te maken.
Gelukkig is er op maandagochtend, na enkele hevige regenvlagen, een bijna heldere lucht om te wandelen. De bodem is wel modderig, maar daarvoor hebben we onze stevige schoenen mee. Er zijn in dit woud heel wat vogels te horen, ze zien is soms moeilijker wegens de vele bladeren.

nestje (het zwarte aanhangsel onderaan een blad) van een kolibri. De bek van het jong is goed te zien

vrucht van een Ficus, niet eetbaar voor de mens, wel voor vogels en eekhoorns. Indien de zaden op de grond kiemen groeit er een gewone plant uit. Komen de zaden echter op een boomstam terecht (via de uitwerpselen van de vogels of de eekhoorns, dat kiemt de plant en begint aan een parasitair leven ten koste van de boom waarop ze groeit.

mannetje van de Prachtmanakin (Chiroxiphia pareola atlantica) , een klein vogeltje dat echter lawaai maakt als een grote

het mannetje Geelpootlijster (Platycichla flavipes xanthoscela)

er leven een aantal landkrabben in het woud. Ze hebben een sterk verdedigingssysteem, maar worden gevangen om als menselijk voedsel te dienen

Vanuit Castara rijden we, via Scaborough naar de luchthaven. Niet om een vliegtuig te nemen, wel omdat dit gebied het enige vlakke is van het eiland en er op het meer noordelijke uiteinde ervan een mooi strand te vinden is.

een heel onopvallend krabje met een kleur bijna gelijk aan dat van het zand

Vanaf de pier kan men met een glasbodemboot naar het Buccoo rif gaan en via de bodem van de boot, en natuurlijk ook al snorkelend, de pracht van de vissenrijkdom van het rif bewonderen. Deze tocht kan ook van andere plaatsen uitgevoerd worden.
Wij bezoeken het rif vertrekkend uit Buccoo.

Op het strand van Bucco staan nog vele Manzanillabomen (Hippomane mancinella), een van de meest giftige planten ter wereld. Deze boom komt in heel centraal Amerika voor, en vooral op de eilanden. Het is strandboom, maar komt ook voor in mangroves.
Manzanilla is het Spaanse woord voor klein appeltje.
Hier in Tobago is er een groene, dikke streep op de stam, als herkenning. Op het strand van Buccoo is er ook een waarschuwingsbordje. Alle delen van de plant bevatten het gif, het meest verraderlijke zijn de kleine appeltjes, vooral voor kinderen.
Maar zelfs onder de boom zitten tijdens of na een regenbui, waarbij er water van de boom druppelt, is gevaarlijk, want de waterdruppels zouden het giftige latex bevatten. Afgeleide chemische stoffen van het vergif worden in de geneeskunde gebruikt voor heel specifieke doeleinden (o.a. bepaalde kankers)

Manzanillaboom met een waarschuwingsbordje

dikke groene band op de bleke stam van de zeer giftige boom

kleine blaadje, op dit moment zonder bloemen of appeltjes, in feite moeilijk te herkennen boom

Waarschuwing om eenzame plaatsen niet alleen te bewandelen, worden soms groot weergegeven zoals hier, bij de toegang tot een interessant, moerassig gebied

Op verscheidene plaatsen zijn er scheepswerven, ook in Buccoo

hier wordt, in hout, een mal gemaakt waarop in polyester, de catamaran zelf zal gemaakt worden

Buccoo heeft nog enkele attracties, waaronder de geitenkoers. 3 maal per jaar wordt een geitencross georganiseerd en daarvoor heeft de gemeente een speciale koerspiste gemaakt inclusief een overdekte tribune (tegen de zon)

een poster waarop zo een geitencross afgebeeld is. De eigenaars mogen hun geiten niet meetrekken, ze moeten er naast lopen

 deel van de racebaan met achteraan de hokjes waar telkens een geit met de eigenaar moet starten

Wat later varen we mee met een glasbodemboot, in het midden van de bodem zijn er 4 glazen platen, waardoor het mogelijk is om de bodem, de planten- en diergroei te bekijken.
Het Buccoo rif is vrij uitgebreid en bevat een heel aantal koralen, planten en koraalvissen.

beelden van het koraalrif, niet erg scherp wegens het heen en weer bewegen van de boot en de foto wordt genomen door lucht, glas en water

paradijselijke strandjes bij Buccoo

Wat noordelijker dan Buccoo is er het enige kunstmuseum dat Tobago rijk is, te bezichtigen. Hier woonde de Duitse Luise Kimme een deel van het jaar. Ze werkte ook als professor in Duitsland. Haar kunst bestaat uit beeldhouwwerk, zeer groot en voornamelijk gemaakt uit hout. Haar huis lijkt op een kasteel. Tijdens een tentoonstelling van haar, een jaar geleden in Düsseldorf, was een groot deel van haar werk daar aanwezig. In april 2013 is ze echter gestorven, hier in haar huis, aan kanker. Ze was slechts 72 jaar oud. De beelden zijn na de tentoonstelling niet meer teruggekeerd naar Tobago. Haar zus blijkt de erfenis te regelen.
http://www.luisekimme.com/bio.html

In haar huis in Tobago woont nu een Cubaanse artist, een leerling van haar. Hij houdt op zondag het museum open.

het “Castle” van Luise Kimme

enkele van haar werken, die hier gebleven zijn

vele van haar beeldhouwwerken startten met een dikke plank waarop ze een tekening maakte. Daarna werd er gezaagd en gekapt om het gewenste eindresultaat te bekomen

Luise Kimme vond dat de inwoners van Tobago voor haar een speciaal uiterlijk hadden, ze vond ze mooie mensen, die haar inspireerden voor haar werk

Nog iets meer noordelijk is het Grafton Caledonian Wildlife Estate, ooit gesticht door een natuurliefhebster. Na haar dood is het gebied wat in verval geraakt, maar nog dagelijks worden vogels hier ’s morgens en om 16u gevoederd. Bij onze aankomst worden we verwelkomd door het gekrijs van tientallen Cocrico’s, de lokale naam voor de nationale vogel van Tobago.

de Roodbuikchachalaca (Ortalis ruficauda) houdt van vruchten, bessen en jonge planten, dus niet erg geliefd bij boeren. Cocrico’s roepen, of eerder krijsen, hun eigen naam

We maken er een korte wandeling en zien nog enkele bekende vogels.

Nog iets meer noordelijk is Adventure Farm and Nature Reserve, een domein van een blanke man, die kolibri’s aantrekt met suikerwater, en vruchten etende vogels met open gesneden fruit. Hij probeert ook ecologisch water te sparen en vervuild water te verwerken. Hier zien we een reeks vogels die in Tobago voorkomen.

de Zwartkeelmango (Anthracothorax nigricollis)

het vrouwtje van de Zwartkeelmango (Anthracothorax nigricollis) heeft niet de typisch zwarte kleur aan de keel

de Witnekkolibri (Florisuga mellivora flabellifera) is wat groter van afmeting

de snavel van de Roodborstheremietkolibri (Glaucis hirsutus insularum) is sterker gebogen

hier is het vrouwtje van de Witnekkolibri

de Koperrugamazilia (Amazilia tobaci tobaci) is een mooi gekleurde kolibrisoort

het vrouwtje van de Muskietkolibri (Chrysolampis mosquitus) is veel minder kleurrijk dan het mannetje. Beiden hebben ze echter een mooie staart, vooral te zien als hij open gevouwen is

deze vogel (Thamnophilus doliatus tobagensis) heeft geen Nederlandse naam omdat het een afgeleide ondersoort is van de Gebandeerde Mierklauwier

dit is het vrouwtje van de Zwarte Tangare (Tachyphonus rufus)

hier is dan weer de Groene Reiger (Butorides virescens)

de Tropische Spotlijster (Mimus gilvus tobagensisà

mooi gestreepte rups van ongeveer 10 cm lengte

En om te eindigen, een mooie zonsondergang over de Caribische Zee op een heldere avond in Castara