Reisverhaal «Dag 3 Manila: Tondo en AHW»

DE GROTE REIS! | Filipijnen | 0 Reacties 12 April 2013 - Laatste Aanpassing 22 April 2013

12/04/13 Tondo - Vitas – Smokey Mountains area

we trekken vandaag met Joan naar Tondo,
een zeer arme regio in manilla stad, aan de rand van de bekende
Smokey mountains.
We moeten eerst 3 Jeepneys nemen, en
het is opnieuw ongelooflijk heet ! Beetje bij beetje zie je de
wijken meer en meer verpauperen terwijl we er voorbijrijden.

De armoede hier is toch wel echt veel
meer zichtbaar dan in de andere landen waar we gepasseerd zijn :
vooral de kloof is zeer confronterend om te zien.

Als we een brug overlopen zien we in de
verte de « Government housing projects », waar de vele
families die vroeger op de smokey mountains leefden nu « gehuisvest »
zijn. We dalen af langs een levensgevaarlijke trap, die volledig
doorroest is, dit is de toegangsweg voor de hele wijk ! Via een
smal paadje, langs een open riool lopen we de wijk in. Ik waan me in
het vluchtelingenkamp in Saida waar ik 2 maanden stage heb gedaan.
Smalle steegjes, overal elektriciteitsdraden boven onze hoofden,
kleine hokjes die dienstdoen als « huizen », overal
kindjes die ons lachend begroeten, ik heb het al zoveel gezien, maar
het blijft steeds weer even confronterend, hier kan je niet aan
wennen.
Ik heb geen idee hoe onze kindjes
hiernaar kijken, ze lijken het niet te beseffen ? Voor hen zijn
het allemaal kindjes, waarmee ze kunnen spelen, punt.
De kinderen die zwemmen in de open
riool, daar zijn ze wel jaloers op, ze willen ook het water in, al
zien ze wel dat het water heel vuil is.
In de steeg zijn appartementsblokken
van 4 verdiepingen hoog gebouwd, een dikke 20jaar geleden.  Sindsdien
heeft de overheid hier geen rotte peso meer ingestoken, en dat is
eraan te zien : de trap is geen trap meer ! Nog nooit was
ik zo bang om een trap op te lopen ; de bewoners hebben er een
ijzeren constructie voor in de plaats gezet, die op bepaalde plaats
al helemaal is doorgeroest en dus gewoon een gapend gat is, waar je
dus een trede moet « overslaan », en je zo de diepte kan
inkijken tussen het ijzer door. Het ijzerwerk kraakt en zucht onder
ons gewicht, de kinderen van hier springen en lopen langs ons heen,
lachend met die « witte » buitenlanders die zo traag en
angstig de trap oplopen !

Boven op het dak is een houten barrak
gebouwd, het bureautje van de lokale gabriela afdeling. We worden
verwelkomd door Joy, een prille twintiger die hier als vrijwilliger
werkt, én woont ! Hoewel ze niet van hier is, kiest ze er toch
voor om zich in te zetten voor deze wijk, amai, mijn pet af !
Ze verwijst meteen naar dr. Elly die
hier regelmatig medical missions kwam doen, dat kan ik spijtig genoeg
niet, maar we luisteren wel geboeid naar wat ze ons vertelt.

Gabriela werkt hier sinds 2002 .
de mensen die hier wonen, wonen in een « governemental housing
project ».  Hun huizen in Smokey mountain werden met de grond
gelijk gemaakt, ze werden gedwongen naar hier te verhuizen, maar er
werd hen niet verteld dat ze nu huur moeten betalen aan de overheid,
hetgeen de meesten gewoon niet kunnen ! De gronden zijn
ondertussen doorverkocht aan privémaatschappijen zodat ze dus geen
kant meer uitkunnen. Dit gebouw werd gebouwd in 1990, en sindsdien is
er geen enkele renovatie geweest. Nochtans werd hen verteld dat met
het geld ze moesten betalen het onderhoud zou worden gedaan... waar
gaat dat geld dan naartoe ?

Theoretisch worden de mensen eigenaar
als ze een aantal jaar consequent hebben afbetaald, maar de enkelen
die daar in slagen zien hun huis wel met de grond gelijk gemaakt
worden, want na 25jaar worden deze gebouwen neergehaald !
diegenen die niet kunnen betalen
krijgen een uitwijzingsbevel, hetgeen tot op de dag nog niet is
uitgevoerd, omdat de gemeenschap vrij goed georganiseerd is, en er
groot protest komt op het moment dat de overheid dit probeert.
In dit gebied bevinden zich 1700 Units,
en in elke Unit wonen 2 tot 3 families !

De belangrijkste actie wat Gabriela
betreft is in de eerste plaats het probleem van expulsie uit de
huizen, dat is een dagelijkse angst waarmee de mensen leven, en
waartegen ze zich verzetten.

Verder vormt gezondheid hier ook een
groot probleem.
De open riool naast de wijk is
overduidelijk niet echt gezond. Er is 1 medical center voor 5wijken,
georganiseerd vanuit de overheid. Er komt een dokter 3x/week, die
maximaal 30patienten ziet...tel maar uit ! De andere
consultaties worden gedaan door gezondheidswerkers die de mensen zo
goed mogelijk helpen.
Er is een vrij nieuwe wet hier in de
filippijnen waarbij het verboden is voor zwangere vrouwen om thuis te
bevallen ! In theorie lijkt dit een « goede » manier
om pre- en postnatale mortaliteit te bestrijden, maar wat wordt
vergeten is dat vele mensen gewoon geen geld hebben om in een
ziekenhuis te bevallen ! En zelfs in de publieke ziekenhuizen
moet je betalen, en zelf je materiaal kopen. Wie niet genoeg geld
heeft, bevalt dus vaak wél thuis met een traditionele vroedvrouw, én
het risico om opgepakt te worden en een straf te krijgen !
Verder zijn respiratoire problemen ook
een groot probleem door de vervuiling, voornamelijk door de smokey
mountains.

De kinderen hier krijgen gemiddeld
slechts 1maaltijd per dag, waardoor er ook veel ondervoeding
voorkomt. Families moeten vaak kiezen voor ofwel een nutritionele
gebalanceerde maaltijd, maar dan zijn het hele kleine porties, ofwel
een « instant » maaltijd(noodles,...) waar iedereen dan
kan van eten, niet altijd een gemakkelijke keuze .

Verschillende organisaties zijn hier
werkzaam, zoals de kerk en NGO's, maar vaak werken zij via
« donationprograms », waarbij de mensen het risico lopen
hiervan afhankelijk te geraken, en wat als het donatieprogramma
stopt ? Vaak zijn het feedingprograms van een 6tal maanden, en
dan is het geld op, en komt er plots niets meer. Het maakt het werk
ook moeilijk met de mensen want als ze veel krijgen, raken ze
misschien minder gemotiveerd om zelf iets te veranderen.
Politieke partijen gaan vaak nog erger
te werk : ze komen hier met geld strooien als mensen naar hun
acties komen. Maar dit soort « help » verandert hun
situatie natuurlijk niet !

De smokey mountains zoals wij die
kennen van vroeger zijn nu « gewone » heuvels geworden,
waar mensen zelfs trachtten gewassen te telen!(de vuilnisbelt is er
gewoon onder « verstopt »!). dit heeft tot gevolg dat
massa's mensen geen werk meer hebben, want velen overleefden door
plastic recyclagemateril te zoeken.
Maar ondertussen wordt het vuil naar
elders gebracht, en dus nu ontstaat er daar een nieuwe smokey
mountains, het probleem wordt gewoon verplaatst.

De overheid heeft ook een fonds,
waarbij men 2800php geeft per kind, elke 2maanden, als men de
kinderen naar school stuurt. Probleem is dat dit absoluut onvoldoende
is om het schoolgeld te betalen, dus kunnen de kinderen toch niet
naar school ! Want zelfs in de publieke scholen, die theoretisch
gratis zijn, worden donaties gevraagd voor zeer uiteenlopende zaken,
zoals electriciteit, water, stoelen, (examen)papier, eten, en zelfs
bodyguards !

Hoewel Gabriela van oorsprong een
vrouwenorganisatie is, is het duidelijk dat er hier minder rond
specifieke vrouwenissues gewerkt wordt.
Terwijl wij praten, speelt Jenna met de
lokale kinderen, maken ze mooie tekeningen, ze amuseert zich rot, en
wil zelfs niet mee naar huis ! Ilyan speelt op zijn ipad, en
laat flink ook de kindjes meedoen ! Onze patatjes gedragen zich
toch weer voortreffelijk, ondanks de hitte en het feit dat ze minder
aandacht krijgen van mama en papa.

Joy werkt en woont hier als
vrijwilliger, het bureau van Gabriela is niet meer dan een houten
barak, echt indrukwekkend wat een opoffering ze doet ! Ze leeft
van donaties van de mensen hier, en krijgt elke dag eten van één
van de families, die op zich al zo weinig hebben.

We nemen afscheid van de medewerkers,
en de kinderen, en wagen ons opnieuw op de trap met vele gaten !
Ongelooflijk dat de regering zelfs niet de moeite neemt om dit te
repareren !

Dit bezoek heeft ons wel zwaar
aangegrepen, zoals ik al zei, het is niet de eerste keer dat we in
sloppenwijken komen, maar elke keer opnieuw blijft het wel een zware
confrontatie, zeker omdat we nu de kindjes meehebben, en we beseeffen
nogmaals maar al te goed hoe goed we het wel niet hebben in belgie,
met ons zeer degelijk sociaal zekerheidssysteem. Het is dan ook zeer
angstaanjagend om te zien hoe de politiek vandaag probeert dit zo
zwaar aan te pakken ! Iedereen die meegaat in deze politiek zou
maar eens naar hier moeten reizen, en zien wat voor effect het
neoliberaal systeem heeft op de mensen ; en dan heb ik het nog
niet over deze zeer arme populatie, zelfs de middle class hier heeft
het vaak moeilijk om gewoon goed te leven.

één belangrijke regel geldt hier :
« don't get sick » !

Na ons bezoek aan Tondo eten we vlug
iets onderweg, en trekken dan meteen door naar AHW, Aliance of
Healthworkers. Deze organisatie wordt gesteund vanuit het LBC-NVK,
Mohameds werk, en het is dus meer dan interessant om met hen een
overleg te hebben !

De kindjes houden zich weer heel
dapper, zodat wij van gedachten kunnen wisselen !

AHW is een NGO en werkt voornamelijk
als overkoepelende organisatie binnen de verschillende ziekenhuizen.
Als er meer dan 20leden in 1 ziekenhuis izjn kunnen ze een AHW
chapter oprichten, vergelijkbaar met een vakbondsafvaardiging bij
ons, al noemen zij het niet zo. Hun voornaamste taak is informatie
verschaffen aan de vakbonden en hun leden, en opkomen voor de rechten
van de verschillende gezondheidswerkers.
Het grootste probleem momenteel
situeert zich in de privatisering van de ziekenhuizen.
Er zijn 3 soorten ziekenhuizen :
de openbare ziekenhuizen (rechtstreeks afhankelijk van de Government
health department), de semi-publieke ziekenhuizen en de private
ziekenhuizen.

Meer en meer contracten van onbepaalde
duur bij de verpleging worden niet meer opgevuld, en in de plaats
worden contractuelen (interimmers) aangenomen. Grootste verschil hier
is het inkomen ! Verpleging met vast contract verdienen
18.000php per maand tegenover de interimmers, die verdienen 8.000php
voor exact hetzelfde werk ! Maar dat is nog niet alles : er
is een massaal verplegingsoverschot, doordat er tot enkele jaren
geleden een enorme vraag was vanuit de VS voor verpleegkundigen, en
dus ging massa's jongeren dit studeren, om naar het buitenland te
kunnen ; ondertussen zijn de grenzen weer dicht, en zitten er
dus enorm veel mensen zonder werk, het zouden er 500.000 zijn !
Dit heeft tot gevolg dat als je aan een job wilt geraken je eerst een
onbepaalde tijd als... vrijwilliger moet werken ! Als er dan een
plaatsje vrijkomt kan je als interimmer aan de slag, en slechts af en
toe komt er toch nog een vast contract vrij ! Hiertegen
protesteren is natuurlijk ongelooflijk moeilijk, want er staan 100en
verpleegkundigen te springen voor jouw job, als jij moeilijk doet,
geen probleem, dan nemen we iemand anders !

Voornamelijk de overheidsziekenhuizen
zijn zwaar onderbemand, wat zeer ironisch is natuurlijk, met de
aanwezige overschot ! Volgens Robert van AHW is de ideale
situatie qua verpleegkundigen : 1 voor 12 patienten, in de
meeste ziekenhuizen is het echter 1 voor 60 patienten, en in de GVT
health department ziekenhuizen is het soms 1 verpleging voor 100
patienten.
Doordat we zolang gepraat hebben,
blijkt het al te laat om het ziekenhuis te bezoeken. De kinderen
geraken langzamerhand over hun toeren en als het er helemaal wild
begint aan toe te gaan, en Jenna plat op haar achterhoofd valt, is
het natuurlijk alle hens aan dek. Er sijpelt een straaltje bloed
onder haar hoofd vandaan en we weten dus dat we prijs hebben;-)
gelukkig is het een « klein gat », halve centimeter, dus
ik belsis het zo maar te laten, we grappen wel nog dat we zo bijna
toch in het ziekenhuis geraakt waren;-)

in het hotel maken we opnieuw onze
zakken, want morgen trekken we door naar Panay Island, waar we in
Iloilo ook enkele projecten van dichterbij zullen bekijken.